Piękna dekoracja czy zbędny element? Omawiamy zalety i wady szprosów w oknach

Listewki dzielące okno na mniejsze kwatery sprawiają, że przeszklenie wygląda ciekawiej i bardziej stylowo. Montowanie szprosów, bo o nich mowa, wiąże się niestety ze znaczącymi minusami. Jakimi i czy warto się na nie decydować? 

 

Co to są szprosy?

Szprosy to listwy, które dzielą okno na mniejsze części. Dawniej były koniecznością, ponieważ łączyły mniejsze części tafli szkła, tworząc w ten sposób stabilną całość. To dlatego do dziś przywodzą na myśl klasyczne domki i dworkowy styl. Współcześnie wykonywane są z kompozytów tworzyw sztucznych lub aluminium i z powodzeniem wpisują się także w bardziej nowoczesną architekturę. 

Ciekawostką jest, że szprosy czasem nazywa się też szczeblinami. Jest to błąd – zgodnie z Polską Normą PN-EN 12 519:2007 szczeblina dzieli wypełnienie ramy ościeżnicy lub ramy skrzydła okna, natomiast szpros jedynie imituje taki podział.  

 

Jakie są rodzaje szprosów?

Najczęściej wymienia się cztery następujące:

  1. Konstrukcyjne. Poprawiają sztywność i wytrzymałość okna, ponieważ faktycznie dzielą szybę na kwatery. Wykonuje się je z materiału, który buduje okno i mają szerokość ramy – mogą więc mieć nawet 8 cm. To sprawia, że nie poleca się ich w małych oknach – mogą zabierać za dużo światła. 
  2. Wiedeńskie, czyli naklejane. Szprosy te wynaleziono w 1984 roku przez austriacki oddział firmy Interpane Glass Industrie GmbH z siedzibą w Parndorf koło Wiednia. Pomiędzy szybami wstawia się ślepy szpros, a na zewnątrz okna z obu stron nakleja cienkie listwy. Dobrze imitują one szprosy konstrukcyjne, jednak mogą odkształcać się, a nawet odklejać pod wpływem wysokich temperatur, łatwo ulegają zabrudzeniom, a w czasie deszczu spływa po nich brudna woda. 
  3. Otwierane, zwane też zawieszanymi. To świetna opcja dla niezdecydowanych – takie szprosy można dowolnie przyczepiać i odczepiać. Montuje się je za pomocą zawiasów i zaczepów na zewnątrz skrzydła okiennego. Ich ruchomość ma też tę zaletę, że okno ze szprosami otwieranymi można łatwo umyć. 
  4. Międzyszybowe. To najbardziej nowoczesny i jednocześnie najdroższy rodzaj szprosów. Montuje się je wewnątrz pakietu szybowego co sprawia, że tafla szyby pozostaje gładka i nie nastręcza trudności w czyszczeniu. 

 

Do czego pasują szprosy i kiedy warto się na nie zdecydować?

Szprosy polecane są przede wszystkim do dużych okien – przy małych mogą sprawić, że pomieszczenie nie będzie dostatecznie doświetlone. Stanowią ciekawy element dekoracyjny i nadają dużym przeszkleniom lekkości. Pasują do domów drewnianych i utrzymanych w dawnej stylistyce, do starych dworków, ale także do nowoczesnego industrialnego stylu.

 

Wady szprosów w oknach

Niestety, szprosy mają także pewne wady. Najczęściej wymienia się następujące:

  • ograniczają dostęp do światła słonecznego,
  • utrudniają mycie okien (naklejane i konstrukcyjne),
  • podnoszą cenę okna,
  • zmniejszają izolację termiczną okna (szczególnie szprosy konstrukcyjne – nawet o 10-15%).

Jak widać szprosy to nie tylko ciekawy wygląd, ale też pewne utrudnienia – dlatego zanim się na nie zdecydujemy, przemyślmy, czy ich wady nie przeważają nad zaletami.